Semizotu, semizotugiller veya portulacaeae familyasından yılık otsu ve yeşil yapraklı bir bitkidir. Semizotunun anavatanı Asya kıtasıdır. İlk çıktığı yerin Hindistan olduğu düşünülmektedir. Anadolu’nun bir çok yerinde bahçelerde kendi kendine büyüyen bu bitki son yıllarda besin değerleri ve faydaları tespit edildiğinden özel üretimine de geçilmiştir. Sarıçiçekler açar ve bu çiçekleri hemen tohuma dönüşür. Sonbaharda tohumlarını döken semizotunun bu tohumları ilkbaharda yeşererek çoğalır. Kendisi büyüyen ve yabani semizotu denilen bu türü çok hızla çoğalan bir bitkidir. Özel yetiştirilen semizotunun yaprakları daha açık yeşildir ve daha yumuşaktır. Tohum vermeden önceki yeşil hali mutfaklarda salata ve yemek olarak yenmektedir.
Semizotu Nasıl Çoğaltır
Semizotu tohumdan çoğaltılan bir bitkidir. Tohum toprağın çok derinine inmeden 0.5 cm. altına ekilip toprak örtülür ve sulanır. 3 günde bir suladığınız da kısa sürede yeşil yaprakları görünmeye başlayacaktır. Semizotu büyümeye başladığında tohum vermeden ara ara toplayıp yemeye başlayabilirsiniz. Semizotu dallarından koparttıkça kökten tekrar büyür. Tohum için bir kaç kök bırakıp tohumunu alarak ilkbaharda tekrar ekebilirsiniz. Eğer aynı yere ekmeyi düşünüyorsanız tohumunu toplamadan kendi tohumunu döküp büyümesini de bekleyebilirsiniz.
Semizotu Bakımı
Semizotu bakımı ve yetiştirilmesi çok kolay olan bir bitkidir. Ancak semizotu yetiştirirken dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Semizotu bakımı:
- Semizotu nemi ve suyu seven bir bitkidir. Kuru bırakmamalı dibi kurudukça sulamalısınız.
- Soğuktan etkilenir, soğukta ve özellikle kırağı yağan mevsimde yetiştirilemez.
- Semizotu yetişme süresi içinde iki kez yabani otlardan temizlenmelidir.
- Yanmış hayvan gübresi verimi çok artıracaktır. Semizotu gübreleme yapıldığında daha uzun süre yeşil yaprak verir.
- Semizotu yapraklarında böcek olursa ilaç gerekli olabilir. Yapraklarını takip ederek böcek görülürse ilaçlanır.
Semizotu Faydaları
Semizotu özellikle B vitamini deposu olarak çok şifalı bir bitkidir. Potasyum içeriği ile dolaşım sistemine iyi gelir. Kan şekerini düzenler ve enerji verir. İyi bir antioksidandır. Demir yüklüdür, kan basıncını düzenler ve kansızlığa iyi gelir. Kalp dostudur, felç riskini azaltır. Böbreklerdeki kumu ve taşı dökmede etkilidir. İdrar söktürür, basur hastalığına iyi gelir. Gut hastalığında şifalıdır. Kalorisi düşük olduğundan iyi bir diyet yemeğidir.
Semizotu Nerede Yetişir
Semizotu Asya kıtasının hemen hemen her yerinde yetişen bir bitkidir. Ülkemizin tüm bölgelerinde yetişebilen bir bitkidir. Soğuk olan bölgelerde yalnız yaz aylarında yetişebilmektedir. Akdeniz ve Ege’de kış yaz yetişebilen bir sebzedir. Semizotu bahçe ve tarlalarda ekmeden kendisi büyüyen yabani türü ve ekilerek büyüyen zirai türü ile sevilen çok faydalı bir sebzedir.
Semizotu Tohumu Nasıl Elde Edilir
Semizotu tohumu elde etmek için çiçek açması beklenir. Semizotu çiçekleri kısa sürede tohuma dönmektedir. Sarı çiçekleri yaprağını döküp tohuma döndüğünde toplanıp kurutulur. Bu toplanan tohumlar ilkbaharda ekmeden önce suda ya da nemli bir bez üzerinde nemlendirilir ve tekrar ekilir.