Vanilya bitkisinin botanikteki adı Vanilya Planfolia olup, Salapgiller familyasından tırmanıcı gövdeye sahip bir bitkidir. Yetiştirilme koşulları farklı şekillerde olup üretim miktarı nedeniyle de en değerli bitki arasında gösterilmektedir. Aroma olarak gıda sektöründe kullanılmaktadır. Anavatanı Amerika’nın güneyi olan bitki tropikal bölge bitkisidir. Sapsız yassı yapraklara sahiptir. Meyvesi tohumların içinde yer alır, kesin kokulu ve acıdır. Vanilya bitkisi dikildikten üç yıl sonra meyve verir. Yetiştirilme süreci oldukça zahmetlidir. Vanilya bakımında dikkat edilmesi gerekenler:
- Humuslu ve besin miktarı yüksek toprakta yetiştirilmelidir.
- Haftada iki kez sulanmalıdır.
- Çok güneş istemese de akşam güneşini almasını sağlamalısınız.
- Yapraklarının kesinlikle hiç bir yere değmemesi gerekir.
- Yanına bir sırık dikerek sarmasını sağlamalısınız.
- Tozlanma önemlidir. Bir çiçeğinden aldığınız poleni diğer çiçeğe vererek tozlanmayı sağlayabilirsiniz.
Tropikal ormanlarda vanilya bitkisinin tozlanma işlemini arılar yapmaktadır. Yetiştirilme esnasında tozlanma elle yapılır fakat verim alınması oldukça zordur. Vanilya bitkisi aromatik kokusu ile çok değerli bir bitkidir. Ve yetiştirilmesi ve bakımı zahmetli olduğundan çok değerli bir bitkidir. Fakat bu kadar zahmet sonunda elde edilen vanilya lezzet verici tadı ve kokusunun yanı sıra oldukça faydalı bir aromadır. Özellikle strese ve uykusuzluğa iyi gelir. Akciğerleri ve bronşları temizler. Hazmı kolaylaştırır, zayıflamaya yardımcı olur. Bakımı ve yetiştirilmesi zor olsa da çok faydalı bir bitkidir.
Vanilya Ağacı Nerede Yetişir
Vanilya ağacı sıcak iklimi seven bir bitki olduğundan tropikal bölgelerde yetişmektedir. Meksika’nın Atlantik Okyanusu tarafında yetiştirilmeye başlanan vanilya bitkisi daha sonra Karayiplerden Pasifik Okyanusu’na kadar olan bölgede de yetiştirilmeye başlanmıştır. Ekvatorun iki tarafında da yetiştirilebilmektedir. Vanilyanın ana yurdu Orta ve Güney Amerika’dır. Özellikle Madagaskar, Meksika, Cava, Reunion, Boyrbo ve Antiller’de yetiştirilir. Türkiye’de yalnızca sera ve botanik bahçelerde vanilya bitkisi yetiştiriciliği yapılmaktadır. Vanilya bitkisi yetiştirilip meyve verdiğinde meyvelerin işlenmesi ve kokulu aromasını alması sürecide oldukça zahmetlidir. Çubuk şeklindeki meyveler toplandıktan sonra sıcak suda haşlanır. Sonra kurutulmak için güneşe serilir. Dokuz ay boyunca kurutulan meyveler ancak kokusunu vermeye başlar. Renk ve kokusu tam olarak meydana çıktığında işleme alınır. Oldukça zahmetli ve işçilik isteyen bir yetiştirilme süreci vardır. Bu nedenle vanilya bitkisi oldukça değerli ve nasir bir bitkidir.
Vanilya Çiçeği Anlamı
Her çiçeğin kendine has bir karakteri vardır. Çiçeklerinin şekli, rengi, kokusu o çiçeği anlamlı kılmaktadır. Saflığı ve sadeliği simgelemesi ile bilinen vanilya çiçeği günümüzde hala bu anlamda kullanılmaktadır. Vanilya çiçeğinin İngilizce anlamı Heliotrope’dir. Vanilya çiçeğinin en belirgin özelliği keskin kokusudur. Büyülü kokusu ile büyük bir anlam taşımaktadır. Vanilya rengi önce beyaz olan sonra açık sarımsı bir renge dönen çiçeklere sahiptir. Vanilya çiçeği rengi çok hoş bir renktir ve anlamlıdır. Vanilya çiçeği rengi büyük boya firmaları tarafından evlerin iç ve dış boya rengi olarak sıklıkla kullanılmaktadır.
